Η σπονδυλική στήλη σχηματίζει το βασικό σκελετό του κορμού. Αποτελείται απο 33-34 σπονδύλους και μεσοσπονδύλιους δίσκους. Συγκεκριμένα αποτελείται από 7 αυχενικούς, 12 θωρακικούς, 5 οσφυϊκούς, 5 ιερούς και 4-5 κοκκυγικούς σπονδύλους. Κάθε μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται απο έναν εξωτερικό ινώδη δακτύλιο και έναν μαλακό ζελατινοειδή πυρήνα, τον πηκτοειδή πυρήνα. Δρούν ως απορροφητήρες δονήσεων. Η σπονδυλική στήλη διαθέτει συνδέσμους για την σταθερότητα της. Αυτοί είναι ο πρόσθιος επιμήκης σύνδεσμος, ο οπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος, οι ωχροί σύνδεσμοι, οι μεσεγκάρσιοι σύνδεσμοι, οι μεσακάνθιοι σύνδεσμοι και οι υπερακάνθιοι σύνδεσμοι. Οι διαρθρώσεις της σπονδυικής στήλης είναι: οι μεσοσπονδυλικές διαρθρώσεις, οσφυοϊερή διάρθρωση και η ιεροκοκκυγική διάρθρωση.

Παρατηρώντας ένα σώμα από πλάγια διαπιστώνουμε τις φυσικές καμπύλες του, δηλαδή τα φυσιολογικά κυρτώματα που αποτελούν το περίγραμμα της πλάτης. Ο αυχένας και η οσφυϊκή μοίρα παρουσιάζουν λόρδωση και η θωρακική μοίρα κύφωση. Εξαιτίας αυτών των κυρτώσεων τα φορτία κατανέμονται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο και η σπονδυλική στήλη αντέχει το βάρος του σώματος. Η σπονδυλική στήλη έχει μύες που της προσφέρουν σταθεροποίηση και την βοηθούν στις κινήσεις της. Επίσης, αποφορτίζουν σημαντικά το βάρος που περνά μέσα από τα όστά και τους δίσκους. Χωρίς τους μύες δηλαδή, η Σ.Σ. θα ήταν εκτεθειμένη και ανεπαρκής να υποστηρίζει το σώμα.

Ανάμεσα στους σπονδύλους σχηματίζεται ο σπονδυλικός σωλήνας. Ο κάθε σπόνδυλος διαχωρίζεται από το μπροστινό του τμήμα και το πίσω, το τόξο στο οποίο υπάρχουν κάποιες προεξοχές που λειτουργούν σαν μοχλοί για την κίνηση μέσω των μυών που καταφύονται εκεί. Δύο σπόνδυλοι αρθρώνονται μεταξύ τους με μια δομή σαν τρίποδο. Μπροστά είναι ο δίσκος και πίσω οι δύο ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις. Αν οι αρθρώσεις αυτές αν επιβαρυνθούν αναπτύσσουν αρθροπάθεια. Όσο περισσότερο σκύβει κάποιος τόσο αυξάνεται το φορτίο στους δίσκους. Όσο κάποιος τεντώνεται προς τα πίσω, τόσο αυξάνεται το φορτίο στις οπίσθιες αρθρώσεις. Οι σπόνδυλοι σχηματίζουν τόξα στο πίσω μέρος τους τα οποία ενωμένα μαζί σχηματίζουν μια δομή σαν τούνελ που ονομάζεται σπονδυλικός σωλήνας.

Εκεί βρίσκεται προστατευμένος νωτιαίος μυελός και από τα πλάγια αυτού του σωλήνα, βγαίνουν οι ρίζες (τα νεύρα που νευρώνουν όλες τις δομές). Μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα στην αυχενική και θωρακική μοίρα βρίσκεται ο νωτιαίος μυελός. Ο νωτιαίος μυελός προστατεύεται από ένα περίβλημα, την μήνιγγα. Ανάμεσα σε αυτή και τον νωτιαίο μυελό, υπάρχει ένας χώρος ο οποίος γεμίζει από το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (υγρό που παράγεται στον εγκέφαλο). Υπάρχουν 30 δυάδες από νευρικές ρίζες όπου σχηματίζουν ανάλογα με τη θέση τους τα νεύρα στα άνω άκρα, στα κάτω άκρα, στην λεκάνη, στο έντερο και την ουροδόχο κύστη.

Κύφωση Ενηλίκων

Κύφωση χαρακτηρίζεται η κύρτωση προς τα εμπρός της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης πέραν του φυσιολογικού, κοινώς η καμπούρα. Διαχωρίζεται σε δύο μεγάλες ομάδες. Την νεανική κύφωση και την κύφωση των ενηλίκων – μεσηλίκων. Η κύφωση των ενηλίκων οφείλει την ύπαρξή της στην παραμόρφωση των θωρακικών σπονδύλων, από την οστεοπόρωση και είναι συχνότερη στις γυναίκες που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση. Η κύφωση στους ενηλίκους μπορεί να προκαλείται από την κακή στάση του σώματος και παρατηρείται κατά κόρον σε ανθρώπους που είναι αγύμναστοι. Η ιδιοπαθής κύφωση επίσης είναι πολύ συχνή, δηλαδή η παρουσία της κύρτωσης της θωρακικής μοίρας, χωρίς κάποια ιατρική εξήγηση.

Αν η κύφωση παρουσιαστεί σε αρκετά προχωρημένες ηλικίες τότε οφείλεται κυρίως στην οστεοπόρωση και στην αρθρίτιδα. Τέλος, μία από τις αιτίες της κύφωσης είναι ένα ή περισσότερα οστεοπορωτικά κατάγματα. Όσο περνούν τα χρόνια τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να χειροτερέψει η κύφωση και να αυξηθεί παράλληλα και η λόρδωση της οσφυϊκής μοίρας (προκειμένου να επέλθει ισορροπία). Όταν συμβαίνει αυτό, η κύφωση μπορεί να επηρεάσει και τον αυχένα. Στην κύφωση ενηλίκων το πρωταρχικό σύμπτωμα είναι ο πόνος, ο οποίο είναι αρκετά δυνατός και επιδεινώνεται κατά την διάρκεια της ημέρας.

Τα πιο συχνά συμπτώματα της κύφωσης είναι: Αυχενικό σύνδρομο, πόνος στη ράχη, οσφυαλγία.
Η ανακούφιση από τον πόνο της κύφωσης και η βελτίωση της στάσης του σώματος, γίνεται μόνο μέσα από ειδικό ασκησιολόγιο που βασίζεται στην ενεργητική επιμήκυνση της σπονδυλικής στήλης, στην ενδυνάμωση των μυών και συνολικά στην εκπαίδευση υιοθέτησης όλων των διορθώσεων που πρέπει να γίνονται στην καθημερινότητα ενός ατόμου με κύφωση. Οι ασκήσεις αυτές δημιουργούνται αφού ο γιατρός εξετάσεις τις ανάγκες, την ηλικία και τις δυνατότητες του κάθε ατόμου.

Αυχενική Δισκοπάθεια & Δισκοπάθεια Μέσης

Η δισκοπάθεια, τόσο της μέσης όσο και του αυχένα,αφορά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών και χρήζει αξιολόγησης από ειδικό χειρουργό σπονδυλικής στήλης. Με την φυσιολογική γήρανση των ανθρώπων, γερνούν και φθείρονται και οι δίσκοι. Σημαντική αιτία για αυτό το φαινόμενο είναι η αφυδάτωση που οδηγεί σε μείωση του ύψους των δίσκων και την αυξημένη κίνηση που επιταχύνει την φθορά. Όταν η γέλη που υπάρχει μεταξύ των δίσκων μειωθεί, τότε κινδυνεύουν οι δίσκοι της μέσης και του αυχένα να σχηματίσουν ρωγμές και ρήξεις ή ακόμα και κήλες. Το αποτέλεσμα είναι να ερεθίζουν τα νεύρα της περιοχής, με συνέπεια ο ασθενής να πονάει και να είναι επικίνδυνη η κατάσταση της εκφύλισης των δίσκων. Από την ελάττωση της απόστασης αυτής, η σπονδυλική στήλη χάνει τη σταθερότητά της και προκειμένου ο οργανισμός να διορθώσει αυτό το πρόβλημα δημιουργεί τα οστεόφυτα, τα οποία είναι μικρές οστικές άκανθες που πιέζουν τις ρίζες των νωτιαίων νεύρων, προκαλώντας πόνο.

Η δισκοπάθεια έχει διάφορες αιτίες εμφάνισης. Η κληρονομικότητα είναι σίγουρα ένας από αυτούς τους παράγοντες. Επίσης σημαντική αιτία της δισκοπάθειας είναι η καθιστική ζωή και η κακή στάση του σώματος –ιδιαίτερα μπροστά στον υπολογιστή της δουλειάς. Σίγουρα κάποιες ομάδες εργαζομένων, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν δισκοπάθεια και αυτές είναι οι οδηγοί, όσοι εκτελούν άρση βαρών στην εργασία, οι αποθηκάριοι κ.τ.λ. Επίσης συμβάλλει ένα αδύναμο μυϊκό σύστημα καθώς επίσης και η έλλειψη σωματικής άσκησης, η οποία διευκολύνει την δημιουργία αλλά και την επιδείνωση του προβλήματος.

Τα σημαντικότερα συμπτώματα της δισκοπάθειας είναι πόνος στην μέση ή τον αυχένα και δυσκαμψία και μειωμένη ευκολία κίνησης. Τα επόμενα συμπτώματα πιο σοβαρής δισκοπάθειας, είναι το μούδιασμα-μυρμήγκιασμα, ο πόνος και η αδυναμία στα χέρια ή στα πόδια. Ο πόνος μπορεί να επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων δραστηριοτήτων και κινήσεων. Επίσης μπορεί να χειροτερεύει την κατάσταση ο βήχας, το φτέρνισμα, το σκύψιμο.

Ως αρχική αντιμετώπιση προτείνεται η ξεκούραση και αποφυγή των επικίνδυνων καθημερινών συνηθειών που τεκμηριωμένα επιβαρύνουν την πάθηση. Πιθανότητα να χρειαστεί μία σειρά φυσικοθεραπειών.

Σπονδυλόλυση – Σπονδυλολίσθηση – Μετατόπιση Σπονδύλου

Η σπονδυλολίσθηση εμφανίζεται κατά βάση σε νεαρή ηλικία, ξεκινώντας κάποιες φορές από σπονδυλόλυση. Και οι δύο είναι παθήσεις της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης που προκαλούν χρόνιο πόνο. Η σπονδυλολίσθηση αφορά την μετατόπιση σπονδύλου ή αλλιώς την ολίσθησή του πάνω σε κάποιον άλλον σπόνδυλο. Είναι η μετατόπιση του υπερκείμενου σπονδύλου σε σχέση με τον υποκείμενο σπόνδυλο. Η σπονδυλόλυση είναι η λύση της συνέχειας του οστού μεταξύ των αρθρικών αποφύσεων. Σε αυτή την περίπτωση υφίσταται πόνος στην μέση, χωρίς την πίεση κάποιου νεύρου. Ο πόνος εμφανίζεται κυρίως στο περπάτημα και στις στροφικές κινήσεις.

Αυτά ίσως οφείλονται σε κατάγματα καταπόνησης έπειτα από επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς (συνήθως σε επαγγελματίες αθλητές), σε σοβαρό τραυματισμό, γενετικώς προκαθορισμένα αίτια. Οι ασθενείς μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα και να ανακαλύψουν την πάθηση τυχαία σε ακτινολογικό έλεγχο. Αν παρουσιαστούν συμπτώματα τότε αυτά είναι η έντονη οσφυαλγία – ισχιαλγία.

Η συντηρητική συνίσταται στην αντιφλεγμονώδη αγωγή, την φυσικοθεραπεία, την επικουρική και περιστασιακή χρήση ζώνης οσφύος και την επαναπροσαρμογή των δραστηριοτήτων του ασθενούς. Αν ο σπόνδυλος συνεχώς μετατοπίζεται τότε το χειρουργείο είναι μονόδρομος.

Οστεοπόρωση – Οστεοπενία

Στην πρωτοπαθή οστεοπόρωση ανήκει η μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση και η πρόωρη εμμηνόπαυση, η γεροντική οστεοπόρωση και η ιδιοπαθής οστεοπόρωση.

Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση αναπτύσσεται ως συνέπεια νοσήματος που προυπάρχει (υπερθυρεοειδισμός, ρευματοειδής αρθρίτιδα) ή από παρατεταμένη ακινητοποίηση του ασθενούς. Επίσης μπορεί να εμφανιστεί ύστερα από τη χρόνια λήψη ορισμένων φαρμάκων (κορτιζόνη). Το φύλο, η ηλικία, η εμμηνόπαυση και το οικογενειακό ιστορικό παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην πρωτοπαθή οστεοπόρωση. Στην δευτεροπαθή οστεοπόρωση, είναι αναγκαίο πρώτα να αντιμετωπιστεί η νόσος από την οποία προήλθε η οστεοπόρωση και έπειτα να ληφθεί αγωγή αν χρειάζεται. Οι παράγοντες κινδύνου που ελέγχονται από τον ασθενή συνδέονται κυρίως με τον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα η καφεΐνη, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η ελλιπής πρόσληψη ασβεστίου, η έλλειψη άσκησης, η ανεπάρκεια της βιταμίνης D, συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου. Η θεραπεία προσαρμόζεται κάθε φορά ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες.

Αυχενική Μυελοπάθεια

Η ελάχιστη διάμετρος του σπονδυλικού σωλήνα προκειμένου να μην ασκείται πίεση στον νωτιαίο μυελό στον αυχένα είναι 13 χιλιοστά. Οτιδήποτε μικρότερο από αυτή την διάμετρο, μπορεί να προκαλέσει στένωση και οφείλεται σε προβολή του μεσοσπονδύλιου δίσκου, στον σχηματισμό οστεόφυτων, στην υπερτροφία συνδέσμου ή αρθρικής απόφυσης. Από αυτά προκύπτει μειωμένο εύρος στην περιοχή του σωλήνα, οδηγώντας στην απώλεια της φυσιολογικής λόρδωσης της αυχενικής μοίρας και στην ανάπτυξη κύφωσης.

Από την στένωση του νωτιαίου μυελού, διαταράσσεται η αιμάτωσή του και έτσι προκύπτει η αυχενική μυελοπάθεια (βλάβη του ίδιου του μυελού). Τα συμπτώματα της αυχενικής μυελοπάθειας εκδηλώνονται αρχικά ομαλά και σταδιακά μέσα σε ένα διάστημα πολλών μηνών. Είναι τα εξής: Σπαστικότητα στα πόδια με διαταραχές στην βάδιση και την ισορροπία. Μουδιάσματα και αδυναμία στα άνω άκρα. Ο ασθενής αδυνατεί να εκτελέσει εργασίες που απαιτούν λεπτές κινήσεις και συντονισμό, όπως είναι το κούμπωμα ενός πουκαμίσου. Διαταραχές στο έντερο και την κύστη. Δυσκαμψία αυχένα και διάχυτους πόνους στα ανω και κάτω άκρα. Σεξουαλική δυσλειτουργία.

Οι αιτίες που ενοχοποιούνται για την πρόκληση της αυχενικής μυελοπάθειας, είναι εκφυλιστική στένωση, ρευματοειδής αρθρίτιδα, συγγενής στένωση, κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, σπονδύλωση.

Σκολίωση

Η σκολίωση είναι μια τρισδιάστατη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης με προεξάρχουσα την πλάγια κλίση. Συμβαίνει κυρίως κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ενός παιδιού, λίγο πριν την εφηβεία. Τις περισσότερες φορές η αιτία της νόσου δεν είναι γνωστή (Ιδιοπαθής σκολίωση). Οι περισσότερες περιπτώσεις σκολίωσης είναι ήπιες, ωστόσο κάποια παιδιά εμφανίζουν παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης που συνεχίζουν να εξελίσσονται μέχρι να μεγαλώσουν.

Η πιο συχνή μορφή σκολίωσης είναι η ιδιοπαθής. Η σοβαρής μορφής σκολίωση μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αναπηρία. Μία πολύ σοβαρής μορφής παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης μπορεί να μειώσει το χώρο στο θώρακα, δυσκολεύοντας τη λειτουργία των πνευμόνων. Τα κύρια συμπτώματα της σκολίωσης είναι η ασσυμετρία στους ώμους και στην μέση αλλά και ο ύβος στην πλάτη (καμπούρα). Ο πόνος δεν είναι συχνό σύμπτωμα στις μικρές ηλικίες και όταν υπάρχει θα πρέπει να διερευνάται διεξοδικά. Στους ενήλικες, κάποιες μορφές σκολίωσης, μπορεί να επιδεινωθούν σημαντικά και σε συνδυασμό με την οστεοπόρωση και την αρθρίτιδα να προκαλέσουν πόνο στην μέση και στα πόδια και σοβαρή αναπηρία. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν θα χρειαστεί κάποια θεραπεία. Κάποια παιδιά θα χρειαστεί να φορέσουν κηδεμόνα για να σταματήσουν την επιδείνωση.

Η συχνότητα και η διάρκεια της παρακολούθησης εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού και το ρυθμό επιδείνωσης της σκολίωσης (αν επιδεινώνεται). Μπορεί να είναι ανά 3μηνο έως ανά 2 χρόνια.

Σκολίωση Ενηλίκων

Η σκολίωση ενηλίκων σχετίζεται με την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης από μία συγκεκριμένη ηλικία και έπειτα. Συγκεκριμένα πρόκειται για περιστροφή και κύρτωση των θωρακικών ή/και οσφυϊκών σπονδύλων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία πλάγιας παραμόρφωσης, καμπούρας και την εικόνα της σπονδυλικής στήλης να μοιάζει σαν ελικοειδής σκάλα.

Η σκολίωση των ενηλίκων περιλαμβάνει την ιδιοπαθή σκολίωση, η οποία παραμένει αθεράπευτη ήδη από την εφηβική ηλικία και επιδεινώνεται και στην υπόλοιπη ζωή, με την εμφάνιση πόνου. Επίσης περιλαμβάνει την εκφυλιστική σκολίωση, που αφορά την εκφύλιση των δίσκων και την σκολίωση από κατάγματα της σπονδυλικής στήλης (μετατραυματική).

Ανάλογα με το κύρτωμα επέρχεται απώλεια ύψους, πόνος και έντονη φόρτιση των οπίσθιων σπονδυλικών αρθρώσεων, ασύμμετρη φόρτιση και εκφύλιση των μεσοσπονδύλιων δίσκων, σπονδυλική στένωση και νευρολογικές επιπλοκές. Όλα τα παραπάνω οδηγούν στην φθορά ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης. Η θεραπεία της σκολίωσης ενηλίκων έχει πολλές παραμέτρους που πρέπει να ληφθούν υπόψιν. Η ηλικία, το μέγεθος του κυρτώματος, ο βαθμός ασυμμετρίας του σώματος και η συχνότητα των συμπτωμάτων είναι παράγοντες που συνυπολογίζονται ώστε να αποφασιστεί η κατάλληλη (συντηρητική ή χειρουργική) θεραπεία. Σε μικρές σκολιώσεις ενηλίκων μικρής ηλικίας με συμπτώματα τον πόνο στην μέση χωρίς την πίεση νεύρου, η αντιμετώπιση είναι επιτυχής και περιορίζεται σε φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία και εγχύσεις ειδικών διαλυμάτων για την ανακούφιση των συμπτωμάτων από εξειδικευμένο ορθοπεδικό σκολίωσης. Η συνοδεία ενός προγράμματος ασκήσεων με σκοπό την μυϊκή ενδυνάμωση επίσης θα περιορίσει την συχνότητα και την ένταση του πόνου και θα ελαχιστοποιήσει τις υποτροπές.

Σε μεγάλες σκολιώσεις ενηλίκων, πάνω από 50 όπου κυριαρχούν οι υποτροπές η συχνή επιδείνωση των συμπτωμάτων, είναι επιβεβλημένη η χειρουργική αντιμετώπιση.

Δισκοκήλη – Κήλη Μεσοσπονδυλίου Δίσκου (Μέση & Αυχένας)

Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου εμφανίζεται όταν μέρος του μαλακού σημείου προβάλει προς τα έξω, μέσα από το σκληρό «περιτύλιγμα». Άμεσο αποτέλεσμα είναι ο ερεθισμός των παρακείμενων νεύρων, οδηγώντας σε πόνο, μουδιάσματα και αδυναμία στο χέρι ή το πόδι. Το πρωταρχικό σύμπτωμα είναι ο πόνος που εμφανίζεται στην οσφυϊκή μοίρα ή στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα της κήλης δίσκου, είναι: Πόνος στα κάτω άκρα, όταν η κήλη είναι κοντά στο κάτω μέρος της μέσης. Συνήθως ο πόνος εντοπίζεται στους γλουτούς, τον μηρό, την γάμπα αλλά και το πέλμα. Αν το πρόβλημα είναι πιο ψηλά, ο πόνος είναι έκδηλος στον αυχένα και στα άνω άκρα. Επίσης ο ασθενής μπορεί να αισθάνεται μυρμήγκιασμα στο τμήμα του σώματος, το οποίο νευρώνεται από τα νεύρα που έχουν προσληφθεί καθώς και αδυναμία και εξασθένιση μυών (πάρεση – παράλυση).

Συνήθως η φυσιολογική φθορά – γήρανση επιφέρει τον εκφυλισμό δίσκου, και η αφυδάτωση καθιστά τους δίσκους ανελαστικούς και πιο επιρρεπείς σε ρωγμές. Τέλος, ένας τραυματισμός ή μία σοβαρή πτώση είναι πολύ συχνή αιτία για να προκληθεί μία κήλη δίσκου.

Παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι το βάρος του σώματος. Όταν το βάρος έχει ξεφύγει από τα επιτρεπτά όρια, ασκείται υπερβολική πίεση στους δίσκους της μέσης. Επίσης, η επαγγελματική δραστηριότητα αλλά και η κληρονομικότητα. Τα άτομα με απαιτητικές θέσεις εργασίας, όπου το σώμα καταπονείται διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο για εμφάνιση κήλης, και αντίστοιχα, μερικοί ασθενείς έχουν την προδιάθεση να αναπτύξουν κήλη δίσκου.

Μια σοβαρή αλλά σπάνια επιπλοκή είναι η Ιππουριδική συνδρομή, κατά την οποία η δισκοκήλη συμπιέζει τα νεύρα της ιππουρίδας (ενός συμπλέγματος νεύρων που αποτελεί συνέχεια του νωτιαίου μυελού). Είναι μια σοβαρή νευρολογική κατάσταση που προκαλεί μερική ή ολική απώλεια της κινητικότητας των κάτω άκρων κι αποτελεί μία από τις πιο επείγουσες καταστάσεις για χειρουργείο της Σπονδυλικής Στήλης.

Συμπτώματα που θα σας κάνουν να ανησυχήσετε ιδιαίτερα είναι ο πόνος, το μούδιασμα ή η αδυναμία αυξάνονται σε βαθμό που δεν μπορείτε να εκτελέσετε τις συνήθεις καθημερινές σας δραστηριότητες και επεκτείνεται και στα δύο πόδια. Δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου (ακράτεια ή δυσκολία ούρησης ακόμη και με πλήρη κύστη- ακράτεια κοπράνων). Αναισθησία «σέλας». Αυτή η προοδευτική απώλεια αίσθησης επηρεάζει τις περιοχές του σώματος που θα ακουμπούσαν μια σέλα, δηλαδή το εσωτερικό τμήμα των μηρών, το πίσω μέρος των ποδιών και την περιοχή γύρω από το ορθό. Η φυσιοθεραπεία και η ήπια κινητοποίηση και άσκηση, συνήθως βοηθούν. Η κατάκλιση δεν βοηθά, αντίθετα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα και σοβαρές επιπλοκές.

Σπονδύλωση – Σπονδυλοαρθρίτιδα – Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα

Η σπονδυλοαρθρίτιδα ή αλλιώς σπονδύλωση είναι μία χρόνια φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει την σπονδυλική στήλη και συγκεκριμένα τις αρθρώσεις μεταξύ των σπονδύλων. Χαρακτηριστικό της είναι ο πόνος, η δυσκαμψία και ο περιορισμός της κινητικότητας. Αν δεν θεραπευτεί έγκαιρα τότε η επιδείνωσή της μπορεί να προκαλέσει πίεση των νευρικών στοιχείων και νευρολογικά συμπτώματα. Τα αίτια της πάθησης δεν είναι γνωστά και δεν υπάρχει εξήγηση στο γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα στρέφεται κατά των υγιών αρθρικών κυττάρων.

Συμπτώματα αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας αποτελούν οι ανεξήγητοι πόνοι και η δυσκαμψία στην μέση με ανακούφισή τους μετά από κινητοποίηση/γυμναστική. Πόνος και ακαμψία στην ιερολαγόνια άρθρωση, δηλαδή το σημείο που ενώνεται η λεκάνη με την σπονδυλική στήλη. Ανεξήγητος πόνος στην φτέρνα ή το στήθος (με ή χωρίς δύσπνοια).

Συμπιεστικά Κατάγματα Σπονδύλων & Οσφυϊκής Μοίρας

Τα συμπιεστικά κατάγματα σπονδύλων είναι αρκετά συχνά στον γενικό πληθυσμό και οφείλονται κυρίως στην οστεοπόρωση. Σε πολλές περιπτώσεις δεν γίνεται η ακριβής διάγνωση, αποδίδοντας τα συμπτώματα στο προχωρημένο της ηλικίας ή στην σπονδυλαρθρίτιδα. Λόγω οστεοπόρωσης είναι πιο συχνά στις γυναίκες. Αυξημένος είναι ο κίνδυνος μετά την εμμηνόπαυση, στην ηλικία των 50 ετών περίπου. Τα κατάγματα που προέρχονται από την οστεοπόρωση συνήθως είναι συμπιεστικά κατάγματα, που σημαίνει ότι ο κάθε σπόνδυλος χάνει περίπου το 20% του ύψους του στο πρόσθιο τμήμα του, αποκτώντας σφηνοειδή μορφή. Αυτά τα κατάγματα είναι συχνότερα στους θωρακικούς σπονδύλους, αλλά υπάρχει περίπτωση να εμφανιστούν και στην οσφυϊκή μοίρα. Αν εμφανιστούν στην οσφυϊκή μοίρα συνήθως προέρχονται από ατυχήματα ή πτώσεις.

Πρώτο σύμπτωμα είναι ο ξαφνικός πόνος με μεγάλη ένταση που χειροτερεύει με οποιαδήποτε κίνηση και εντοπίζεται στην μέση γραμμή της σπονδυλικής στήλης. Σε κάποιες περιπτώσεις αντανακλάται και σε άλλα μέρη του κορμού, γύρω απο το ύψος πάντα του κατάγματος. Η θεραπεία ξεκινάει με την συντηρητική αντιμετώπιση που περιλαμβάνει την λήψη απλών αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.

Η φυσικοθεραπεία βοηθά για την καλύτερη κινητοποίηση και έλεγχο του ασθενού. Αν ο πόνος επιμένει πάνω από έναν μήνα, ή ανυπάρχει περίπτωση να παραμορφωθεί η σπονδυλική στήλη τότε ίσως να χρειάζεται χειρουργική παρέμβαση.

Εκφυλιστική Νόσος Μεσοσπονδύλιου Δίσκου

Η εκφυλιστική νόσος μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μία πάθηση που ξεκινά από τον δίσκο και προσβάλει όλες τις ανατομικές δομές της ΣΣ (στα τελικά του στάδια). Ο δίσκος δηλαδή φθείρεται και προκαλείται αστάθεια που έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη αρθρίτιδας και στένωσης. Χαρακτηριστικά της νόσου είναι η υπερτροφία των αρθρικών αποφύσεων και η προεξοχή του δίσκου, κάνοντάς τον να δυσλειτουργεί και να είναι πολύ ασταθής. Η κατάσταση αυτή συνηγορεί επίσης και στην εμφάνιση δισκοκήλης και κατ’ επέκταση στην δημιουργία οστεόφυτων και δυσκαμψίας. Οι σημαντικότερες αιτίες της πάθησης είναι η βαριά εργασία και οι έντονες αθλητικές δραστηριότητες, οι οποίες προκαλούν μηχανική πίεση και αλλοιώσεις στην σύνθεση του πυρήνα του δίσκου.

Τα πλέον συνηθισμένα συμπτώματα της πάθησης είναι οσφυαλγία, αυχεναλγία, πόνος, μούδιασμα, βελονιές και αδυναμία στους ώμους ή στα άνω άκρα, πόνος, μουδιασμα και «μυρμήγκιασμα» στα κάτω άκρα ή τους γλουτούς. Πριν την επιλογή ενός χειρουργείου, υπάρχουν συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης οι οποίοι περιλαμβάνουν ξεκούραση των αρθρώσεων για λίγα 24ωρα και χρήση σκληρού στρώματος. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η συνεχόμενη ξεκούραση μπορεί να επιδεινώσει την πόνο και την δυσκαμψία. Η φυσικοθεραπεία μπορεί να ανακουφίσει για το χρονικό διάστημα που ο πόνος είναι έντονος.

Οσφυαλγία – Ισχιαλγία – Πόνος στη Μέση

Η οσφυαλγία, όπως και η ισχιαλγία, δεν είναι παθήσεις, είναι συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε διάφορες παθήσεις. Οσφυαλγία ονομάζουμε τον πόνο στην περιοχή της μέσης μέχρι την μηρογλουτιαία πτυχή. Όταν αντανακλά στο κάτω άκρο λόγω πίεσης κάποιου νεύρου ή της ρίζας του νεύρου τότε μιλάμε για το σύμπτωμα της ισχιαλγίας.

Η οσφυαλγία διαχωρίζεται με βάση τη διάρκεια των συμπτωμάτων σε οξεία οσφυαλγία (διάρκεια 0-3 μήνες), υποξεία (διάρκεια 3-6μηνών) και χρόνια (από 6 μήνες και πάνω). Επίσης ταξινομείται ανάλογα με την αιτία της σε ειδική και μη ειδική. Η μη ειδική είναι η οσφυαλγία που δεν έχουν διασαφηνιστεί τα αίτιά της και συνήθως οφείλει την ύπαρξή της σε μυοσκελετικά προβλήματα. Η ειδική είναι η οσφυαλγία, της οποίας είναι σαφή τα αίτια (δομικές ανατομικές βλάβες, μηχανικά, φλεγμονώδη, μεταβολικά, νεοπλασματικά).

Τα συμπτώματα τόσο της οσφυαλγίας όσο και της ισχιαλγίας, περιλαμβάνουν τον πόνο και αναλόγως με την ένταση την καθήλωση του ασθενούς στο κρεβάτι (λειτουργική αναπηρία). Παράγοντες κινδύνου οσφυαλγίας: Προχωρημένη ηλικία, γυναικείο φύλο, απαιτητικά χειρωνακτικά επαγγέλματα, λάθος στάση του σώματος, παχυσαρκία, αίτια οσφυαλγίας που χρήζουν χειρουργείο, κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου. Το συντριπτικό ποσοστό των ασθενών με κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, θα επανέλθει με συντηρητικό τρόπο. Ωστόσο όταν υπάρχει επιβεβαιωμένη ισχιαλγία η οποία είναι επίμονη και δεν υποχωρεί μετά από 3 – 6 μήνες, τότε ενδείκνυται το χειρουργείο. Επιπλέον όταν εμφανίζεται πάρεση για μεγάλο χρονικό διάστημα τότε η χειρουργική αποκατάσταση θα ωφελήσει τον ασθενή αποκαθιστώντας την κινητικότητά του.

Σπονδυλική Στένωση – Στένωση Σπονδύλων

Στην σπονδυλική στένωση συμβαίνει στένωση του σωλήνα της αυχενικής, θωρακικής (σπανιότερα) και οσφυϊκής μοίρας με ταυτόχρονη πίεση του νωτιαίου μυελού ή/και των νεύρων. Η στένωση σπονδύλων αποτελεί συνέπεια της εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης. Οι ασθενείς συνήθως στα αρχικά στάδια της νόσου δεν εμφανίζουν συμπτώματα και αν κάτι τους κινητοποιήσει αυτό θα είναι η πίεση των νεύρων από κάποιον τραυματισμό.

Τα συμπτώματα της οσφυικής σπονδυλικής στένωσης, μπορεί να είναι πόνος, αίσθημα βάρους και αδυναμία στα πόδια που χειροτερεύουν στο περπάτημα και ανακουφίζονται στην καθιστή θέση, πόνος στην μέση που βελτιώνεται με το σκύψιμο, μυρμήγκιασμα και αίσθηση καψίματος στα κάτω άκρα.

Ριζιτική Συνδρομή Αυχένα

Η ριζιτική συνδρομή αυχένα είναι μία πάθηση που εμφανίζεται στην περίπτωση που συμπιέζεται μία ή περισσότερες αυχενικές ρίζες. Η βλάβη αυτή στον αυχένα, συνήθως δίνει συμπτώματα και στις περιοχές που νευρώνει η συγκεκριμένη ρίζα, δηλαδή του ώμου και των άνω άκρων. Η αυχενική πιεστικού τύπου ριζοπάθεια οφείλεται σε μία πληθώρα προβλημάτων που αφορούν τις οστικές δομές και τα μαλακά μόρια.

Αίτια της πάθησης ίσως είναι:

Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου: Όταν εμφανίζεται δισκοκήλη υπάρχει περίπτωση η κήλη να πιέζει την νευρική ρίζα και να εμφανίζεται πόνος.

Εκφυλιστική δισκική νόσος: Εμφανίζεται όταν ο δίσκος εξασθενεί και οι σπόνδυλοι δεν κινούνται φυσιολογικά, με αποτέλεσμα οι ρίζες να συμπιέζονται.

Σπονδυλική στένωση: Όταν οι σπόνδυλοι εκφυλίζονται, μπορεί να δημιουργηθούν οστεόφυτα, προκαλώντας μυελοπάθεια και ριζοπάθεια.

Τα συμπτώματα είναι πόνος, υπαισθησία-παραισθησία (μούδιασμα-“μυρμήγκιασμα”), μυική αδυναμία. Στην περίπτωση που τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μέσα σε 2-3 μήνες με συντηρητική θεραπεία, τότε προτείνεται η χειρουργική αντιμετώπιση.

Σύνδρομο Ζυγοαποφυσικών Aρθρώσεων (Facet)

Οι ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις είναι οι δομές οι οποίες συνδέουν τους σπονδύλους, προσφέρουν ελαστικότητα στην σπονδυλική στήλη και επιτρέπουν την κάμψη στον κορμό. Επίσης προστατεύουν από την σπονδυλολίσθηση. Οι ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις νευρώνονται από το οπίσθιο τμήμα της νευρικής ρίζας. Αν αυτό το τμήμα ερεθιστεί, τότε μπορεί να δημιουργηθεί φλεγμονή και να προκληθεί πόνος. Όπως όλες οι αρθρώσεις του σώματος, έτσι και οι ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις μπορεί να εκφυλιστούν (φθαρούν με απλά λόγια), αναπτύσσοντας οστεοαρθρίτιδα. Αν αυτό συμβεί τότε υπάρχει κίνδυνος να χαθεί ο χόνδρος, να δημιουργηθούν κύστεις εντός του οστού, να επέλθει σκλήρυνση στο οστό και να δημιουργηθούν οστεόφυτα.

Συμπτώματα του συνδρόμου των ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων είναι πόνος που χειροτερεύει από την ακινησία και ανακουφίζεται με την κίνηση, οσφυαλγία, επιδείνωση πόνου στην έκταση κορμού, και αντανάκλαση πόνου στην οπίσθια επιφάνεια των μηρών.

Σημαντικό ρόλο παίζει η φυσικοθεραπεία και η αποφυγή επιβαρυντικών δραστηριοτήτων για την σπονδυλική στήλη.