H ποδοκνημική άρθρωση βρίσκεται στο σημείο που συναντώνται η κνήμη με το πόδι. Δημιουργείται από το κάτω πέρας της κνήμης και της περόνης και της άνω επιφάνειας του αστραγάλου. Η κνήμη δημιουργεί το έσω σφυρό (η προεξοχή που βρίσκεται από την έσω πλευρά), και η περόνη το έξω σφυρό (προεξοχή που βρίσκεται προς τα έξω). Το έσω και έξω σφυρό ενώνεται με το οστούν του αστραγάλου σε ειδικές επιφάνειες αυτού οι οποίες καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο. Το οστούν του αστραγάλου είναι ευρύτερο μπροστά και πιο στενό προς τα πίσω. Όταν ο άκρος πόδας κάμπτεται ραχιαία (προς τα πάνω), το ευρύ τμήμα του αστραγάλου κινείτε και ενσφηνώνεται στο έξω και έσω σφυρό δημιουργώντας ένα σταθερό σύμπλεγμα σε σύγκριση με το πόδι όταν βρίσκεται σε πελματιαία κάμψη (κάμψη προς τα κάτω).
Η ποδοκνημική άρθρωση περιβάλλεται από ισχυρό σύμπλεγμα συνδέσμων (έξω, έσω, μπροστά και πίσω), οι οποίοι αυξάνουν την σταθερότητα και επομένως τη δύναμη για την επιτέλεση των ανατομικών κινήσεων του ποδιού. Ο τραυματισμός των συνδέσμων και των οστών είναι συχνός στους αθλητές. Πέριξ της άρθρωσης περνούν πολλοί τένοντες που καταλήγουν στο πόδι (καμπτήρες και εκτείνοντες των δακτύλων), ή στην πτέρνα (Αχίλλειος τένοντας).
Διάστρεμμα αστραγάλου
Το διάστρεμμα αστραγάλου είναι πολύ συχνό φαινόμενο. Είναι το αποτέλεσμα τραυματισμού των συνδέσμων της ποδοκνημικής σαν συνέπεια ενός ‘γυρισμένου’ αστραγάλου.
Η θεραπεία περιλαμβάνει προστασία, ανάπαυση, παγοθεραπεία και ανάρρωπη θέση του σκέλους. Φαρμακευτική αγωγή και ανακουφιστικά φυσιοθεραπευτικά μέσα χρησιμοποιούνται κατά την άμεση μετατραυματική περίοδο.
Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η πρόληψη των υποτροπών, κάτι που πραγματοποιείται με σωστή επίδεση (taping) ή με χρήση κατάλληλων λειτουργικών κηδεμόνων τις πρώτες εβδομάδες μετά την επιστροφή σε προπονήσεις. Ο τελικός στόχος είναι η επανεκπαίδευση της άρθρωσης για την ανάκτηση της ευλυγισίας, της δύναμης και της ιδιοδεκτικότητας για την αποφυγή χρόνιας αστάθειας.
Τενοντίτιδα αχιλλείου τένοντα
Η τενοντίτιδα του αχίλλειου τένοντα παρουσιάζεται με έντονο πόνο στο οπίσθιο τμήμα της πτέρνας. Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν πόνο, πρήξιμο και ευαισθησία σε αυτή την περιοχή.
Η θεραπεία περιλαμβάνει ειδικές ασκήσεις, κυρίως πλειομετρικές και διατάσεις. Πολύ συχνά, αυτές οι ασκήσεις απαιτούνται για αρκετούς μήνες για να έχουν τα βέλτιστα αποτελέσματα.
Πελματιαία απονευρωσίτιδα
Η πελματιαία απονεύρωση είναι μια βεντάλια συνδετικού ιστού που εκτείνεται από την πτέρνα μέχρι τα δάκτυλα του ποδιού και παρέχει στατική και δυναμική σταθεροποίηση του ποδιού. Ο πόνος ξεκινά από την πτέρνα, είναι πιο έντονος μετά το πρωινό ξύπνημα ή την ακινησία και στα πρώτα στάδια, βελτιώνεται με την κίνηση.
Για την αντιμετώπιση συνιστώνται διατάσεις και ασκήσεις ενδυνάμωσης. Πολύ συχνά, αυτές οι ασκήσεις απαιτούνται για αρκετούς μήνες για να έχουν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Τέλος βοηθητικά δρουν ορθωτικά υλικά που παρέχουν στήριξη στην καμάρα του ποδιού.
Άκανθα πτέρνας
Η άκανθα της πτέρνας είναι οστεόφυτο, μία οστέινη δηλαδή προεκβολή. Η συχνότερη θέση εμφάνισης της άκανθας είναι η μπροστινή επιφάνεια της πτέρνας στο σημείο που συνδέεται με την πελματιαία απονεύρωση ενώ πιο σπάνια μπορεί να αναπτυχθεί στο σημείο που ο αχίλλειος τένοντας συνδέεται με την πτέρνα στο οπίσθιο μέρος της. Η άκανθα της πτέρνας συνυπάρχει σε ποσοστό 50% με την πελματιαία απονευρωσιοπάθεια και όπως δηλώνει και το όνομα της, έχει την μορφή αγκαθιού στο κάτω μέρος της.
Η άκανθα αναπτύσσεται σαν αντίδραση στον χρόνιο ερεθισμό και καταπόνηση των τενόντων των ποδιών. Η χρόνια αυτή καταπόνηση είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει και την πελματιαία απονευρωσιοπάθεια.
Κακώσεις οπίσθιων μηριαίων
Οι οπίσθιοι μηριαίοι μπορεί να πάσχουν από μια οξεία θλάση έως μια χρόνια τενοντοπάθεια. Και στις δυο περιπτώσεις, η πιο συχνή εντόπιση του πόνου, είναι κεντρικά, προς τον γλουτό.
Η οξεία θλάση εμφανίζεται ξαφνικά, συνήθως μετά από σπριντ. Μπορεί να συνοδεύεται από εκχύμωση (μελάνιασμα) ή από ψηλαφητό έλλειμα του μυός. Σε αυτήν την περίπτωση, απαιτείται περιορισμός της δραστηριότητας μέχρι να μπορέσει ο ασθενής να περπατά φυσιολογικά και ακολουθείται από φυσικοθεραπεία με σκοπό την ανάκτηση της φυσιολογικής κίνησης. Η αποχή από την δραστηριότητα, η παγοθεραπεία, η ανύψωση και η επίδεση χρησιμοποιούνται στα πρώιμα στάδια της αποθεραπείας.
Η τενοντοπάθεια εμφανίζεται σαν πόνος κράμπας στο οπίσθιο τμήμα του μηρού ή ψηλά στον γλουτό. Ο πόνος μπορεί να αντανακλά στο γόνατο και χειροτερεύει με το τρέξιμο και με το κάθισμα. Οι πλειομετρικές ασκήσεις συστήνονται αλλά δεν υπάρχει καθολική συμφωνία.
Περιοστίτιδα Κνήμης
Είναι μια πολύ συνηθισμένη πάθηση του οστού της κνήμης που ταλαιπωρεί συχνά πολλούς αθλητές. Η τυπική ενόχληση είναι ο πόνος στο «καλάμι», όπως συνήθως περιγράφεται και είναι ένας κοινός τραυματισμός από υπέρχρηση. Επιπρόσθετα, μπορεί να παρατηρηθεί οίδημα της περιοχής.
Η θεραπεία της πάθησης είναι συντηρητική. Συστήνεται αποφόρτιση της περιοχής με μείωση ή παύση της δραστηριότητας. Πολύ βοηθητικές είναι οι διατάσεις της γαστροκνημίας γιατί υπάρχει σύνδεση του «σφιχτού» υποκνημίδιου και οπίσθιου κνημιαίου με την πάθηση.
Κάταγμα κοπώσεως
Το οστό της κνήμης είναι το πιο συχνό σημείο που μπορεί να συμβεί κάταγμα κόπωσης σε δρομείς, ακολουθούμενο από το σκαφοειδές του ταρσού, τα μετατάρσια, το μηριαίο και την λεκάνη. Ένα κάταγμα κόπωσης συνήθως εμφανίζεται όταν η δραστηριότητα αυξηθεί απότομα και είναι συχνότερο στις γυναίκες που πάσχουν από το σύνδρομο της «τριάδας» της αθλήτριας. Το σύνδρομο αυτό περιλαμβάνει μείωση της οστικής πυκνότητας λόγω της διαταραχής στη λήψη τροφής και ανωμαλιών της έμμηνης ρύσης. Υπάρχει πόνος κι ευαισθησία στην ψηλάφηση της περιοχής που έχει το κάταγμα, συχνότερα στο περιφερικό τμήμα της κνήμης.
Η θεραπεία ενός κατάγματος κόπωσης περιλαμβάνει αποχή από την άσκηση (για 6 με 8 εβδομάδες). Εάν το βάδισμα δεν είναι επώδυνο, δεν χρειάζεται αποφόρτιση από το βάρος του σώματος. Η επιστροφή σε δραστηριότητα πρέπει να γίνει με προοδευτικά αυξανόμενο ρυθμό και να αρχίσει από πολύ χαμηλά επίπεδα. Οδηγός σε αυτό είναι ο πόνος που νιώθει ο ασθενής. Υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι ένας αθλητής μπορεί να χρειαστεί έως και 10 μήνες για να επιστρέψει μετά από έναν τέτοιο τραυματισμό.